گزارش اختصاصی دکتر استارتاپ از Demo Day آواتک

مدتی است که به همراه هم بنیانگذارم مسعود اردکانی بر روی مباحث ارزش گذاری استارتاپ ها در حال مطالعه هستیم ! داستان از آنجایی شروع شد که بعد از لانچ استارتاپ میلوژی چند نفر سرمایه گذار در مشهد و تهران ابراز علاقه کردند بابت اینکه در میلوژی سرمایه گذاری نمایند ، البته در آن وضعیت ( منظورم روزهای آغازین راه اندازی) ما نیازی به جذب سرمایه گذار نداشتیم، ولی سئوالی مطرح شدو آن این بود که :

ارزش استارتاپ  را باید چقدر در نظر بگیریم؟ اصلا ارزش گذاری استارتاپ ها به چه صورتی هست !

با تعدادی از دوستان از جمله آقای غانم زاده و دوست خوبم آقای علیخانی در این مورد وارد مذاکره شدم و مدل های مختلف رو با هم بررسی کردم ، حتی با سرمایه گذار ها پیرامون این بحث جلسات متعددی داشتیم و به روشهای جالبی هم در این زمینه رسیدیم ! یکی از منابع خوب و وقایع بسیار خوبی که همه منتظر آن بودند ،روز دموی شتابدهنده آواتک بود(Avatech Demo Day)، هم سرمایه گذار ها و هم ما ( بعنوان موسسین استارتاپ میلوژی) منتظر بودیم ببینیم تیم های آواتک قرار است به چه صورتی ارزشگذاری شوند ! مدتها پیش آواتک اعلام کرده بود که اولین دموی آنها در ۲۰ فروردین برگزار خواهد شد. برایم خیلی مهم بود ببینم که تیم های مستقر در آواتک بر اساس آموزش ها و راهنمایی های منتور ها اولا به چه صورتی در مقابل سرمایه گذارها ارایه خواهند داد و دوم اینکه قیمت ها و تحلیل های مالی به چه صورتی خواهد بود. برای من تاریخ ۲۰ فروردین تاریخ مهمی در تقویم استارتاپی ایران است.
تا زمان برگزاری روز دموی آواتک ( از اواسط اسفند تا خود روز دمو ) به مطالعه گسترده و بررسی مدل های سرمایه گذاری و سایر موارد در این زمینه پرداختم ، قصد داشتم در روز دمو ، شرایط را با شرایطی که خودم بدست آورده بودم مقایسه کنم و در نهایت یک تصمیم گیری نهایی در زمینه ارزش گذاری را داشته باشم .
با ارتباطی که با محسن ملایری داشتم از اهمیت موضوع و حساسیت موضوع خبر دار شدم و میدانستم که آنها نیز از مشاوران حرفه ای در این زمینه استفاده کرده بودند ، برای اولین بار یک شتابدهنده ، روز دمو برگزار می کند ، استارتاپ ها سرمایه مورد نیاز خود را ارایه می کنند و سرمایه گذار ها نیز فرصت ها را محک می زنند .
خوشبختانه من هم تعداد زیادی از سرمایه گذاران حاضر در جلسه را میشناختم و از طرفی با آواتک و مجموعه سرآوا نیز مکاتباتی داشتم ! از اونجاییکه این جلسه بسیار جلسه مهمی بود ، تصمیم گرفتم یک گزارش کامل از اون رو برای شما دراینجا منتشر کنم و نظرات شما رو هم پیرامون نحوه قیمت گذاری جویا بشم !
برنامه سفر به تهران را چیندیم و عازم تهران شدیم.جلسه در محل شتابدهند آواتک برگزار شده بود ، من به همراه مسعود اردکانی(هم بنیانگذار میلوژی) کمی زود تر در محل حاضر شدیم ! (من اینبار بدون کلاه و با چهره ای جدید در این رویداد حاضر شدم 😀 )

Dr.Startup

Prepare 1

به تیم ها یک سری زدیم و  همه در حال تمرین ارایه هاشون بودن ، ارایه ها باید بصورت انگلیسی می بود ! یک عده بسیار خونسرد بودند و عده ای دیگر کمی استرس داشتند .کم کم افراد در سالن حاضر شدند ، یک دفترچه راهنما و خلاصه ای از ایده استارتاپ ها به همراه مشخصات اعضای تیم ها نیز برای شرکت کنندگان فراهم شده بود.
Teams

Teams Big

Mentors big
همه آمده بودند ، افرادی که منتظر دیدن اولین خروجی آواتک بودند ، این رویداد بهانه ای  شد برای تجدید دیدار.

IMG________________
برنامه حدود ساعت ۹:۴۵ دقیقه آغاز شد و محسن ملایری در شروع برنامه آمار جالبی از استارتاپ های موجود در آواتک ارایه داد ، اینکه در مرحله اول ۱۰۰ درخواست ورود به آواتک ارایه شده که طی دو مرحله مصاحبه ۲۰ استارتاپ انتخاب شد و در نهایت ۱۰ استارتاپ به مرحله نهایی راه پیدا کردند.که در روز دمو قرار است نتایج تلاش هاشونو ارایه بدن !

Mohsen Pitch 1

Mohsen pitch 2

Mohsen pitch 3
اینکه این استارتاپ ها در طی این مدت حدود ۵۰ هزار کاربر جذب کرده اند ، رشد بین ۳ درصد تا ۱۶ درصد داشته اند !
این استارتاپ ها در این مدت سرمایه ای بین ۲۵ تا ۱۲۵ میلیون را در این مرحله کسب کرده اند.
اینکه ۲۱۸ جلسه مربیگری برگزار شده و اینکه یکی از استارتاپ ها در یک لحظه ۱۰۰۰ کاربر آنلاین داشته ! ( البته این متریک ها ،بعضا متریک های موفقیت آمیز لزوما نیستند ولی خوب برای صاحبان یک استارتاپ بسیار هیجان انگیز هستند ) در کل آمار جالبی بود که یک اینفوگرافی جالب هم از اون تهیه کرده بودن. این اینفوگرافی در فضای پذیرش هم نصب شده بود که تصویر اون رو در زیر می تونید ببینید.
Info 2
آقای ملایری در ادامه به این نکته اشاره کردند که در چرخه دوم پذیرش آواتک ۲۱۰ استارتاپ درخواست داده اند و طی ۲ مرحله مصاحبه ۲۰ استارتاپ جهت پذیرش انتخاب شده اند ! این رشد ۱۰۰ درصدی قابل تامل است که بازار در این زمینه دار حال رشد است.جالبه بدونید که تعدادی از تیم های پذیرش شده در مرحله دوم هم در این جلسه حضور داشتند ! من نفر از آنها را می شناختم ، افرادی پر انگیزه و توانمند ! آمده بودند تا سرانجام کار را ببینند !
محسن ملایری ، علاوه بر این اشاره به تشکلیل کلوپ سرمایه گذاران و برگزاری رویدادی ویژه سرمایه گذاران نیز داشت که در اواخر سال ۹۳ در آواتک برگزار شده بود.

Mohsen pitch-angels
فلسفه دمو دی چیست !

Demo Day philo

۱۰ استارتاپ پذیرش شده در آواتک در طی این مراحل ، طی آموزش هایی که دیده اند ، یک مدل کسب و کار مناسب را تا حدودی اعتبار سنجی کرده اند و آماده خروج از آواتک هستند تا تیم های چرخه دوم وارد شوند ، این ۱۰ استارتاپ برای ادامه حیاط خود نیاز به سرمایه گذار دارند تا به مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده هزینه های آنها را جهت رشد در بازار پوشش دهند . روز دمو روز ارایه به سرمایه گذار هاست ! روز جذب سرمایه ! روز سرنوشت ساز.

محسن ملایری به این نکته اشاره کرد که حداکثر تا تاریخ ۱۰ اردیبهشت باید وضعیت جذب سرمایه این استارتاپ ها مشخص شود.
بعد از ارایه محسن ملایری،نوبت به ارایه سامر کرم (Samer Karam) رسید ، او بنیانگذار یک شتابدهنده بنام Seeqnceدر لبنان بود که خیلی جالب و شیرین تجربیات خودش را از فرازو نشیب های راه اندازی اولین شتابندهنده لبنان رو بیان کرد ، اینکه در روزهای اول هیچ کس از وی حمایت نکرده و چطور با سختی توانسته بود حمایت سرمایه گذارانی که علاقه بیشتری به صنعت ( صنعت غذا ،ساختمان) داشته اند را کسب کند، آنها از ۸ استارتاپ پذیرش شده شان ۲ استارتاپ بسیار موفق دارند که بیش از ۲ میلیون دلار ارزش گذاری شده اند.

Samer karam pitch

Samer Pitch 2
در بخش بعدی آقای سعید رحمانی گزارشی جالب رو که در اسفند سال گذشته در میلان در یک رویداد کارآفرینی ارایه کرده بودند را ارایه دادند ! اینکه ایران در وضعیت خوبی قرار دارد و در حال رشد سریع است ! اینکه رتبه ایران درشاخص GEI هفت رتبه ارتقا یافته و یک رشد ۱۲ درصدی را شاهد بوده…

rahmani pitch 1

Rahmani pitch 2

Rahmani pitch 3

ایشون در مورد مراحل جذب سرمایه در روزهای بعد از دمو را برای سرمایه گذاران توضیح دادند. آقای رحمانی تشکر بسیار ویژه ای هم از تمامی منتور ها ، دست اندرکاران و تیم های مستقر در آواتک داشتند و برای آنها آرزوی موفقیت کردند.

در مرحله بعد ارایه تیم ها آغاز شد ، ارایه ها بصورت انگلیسی بود، چرا انگلیسی ؟! دلیلش این بود که برنامه بصورت زنده برای سرمایه گذاران ساکن انگلیس و آمریکا پخش میشد و علاوه بر این چند سرمایه گذار خارجی هم در جمع حضور داشتند.

ارایه تیم اول : تیم ریحون

Reyhoon logo

سرمایه مورد نیاز ۹۰۰٫۰۰۰ دلار معادل حدود ۲٫۱۰۰٫۰۰۰ برای یک سال پیش رو
بنیانگذار این تیم ظاهرا تجربه خیلی خوبی در زمینه جذب سرمایه را داشته ،به نظر من  دلیل رقم نسبتا بالای این تیم برای جذب سرمایه ، وجود رقبای نسبتا بزرگ در این بازار است ! رقبایی مثل Bodo Food .

reyhoon

ارایه تیم دوم :تیم وبیاد

Webyad logo
سرمایه مورد نیاز ۶۵۰ میلیون تومان .حدود ۲۰۰ هزار دلار
این تیم در ارایه شون از سرمایه گذارانی که تا کنون کسب کرده اند تشکر کردند. ( به نظر من این یک نکته مثبت برای این تیم بود )

webyad

ارایه تیم سوم : تیم کافه تیونز

Cafe tunes
سرمایه مورد نیاز ۱۳۰٫۰۰۰ هزار دلار معادل ۴۵۰ میلیون تومان

Cafe tunes

ارایه تیم چهارم : تیم دونیت

2nate logo
سرمایه مورد نیاز ۱۴۰٫۰۰۰ دلار معادل حدود ۴۹۰ میلیون تومان
من برای کتاب هایی که در دکتر استارتاپ منتشر کردم شخصا از سیستم این دوستان استفاده کردم.

2nate

ارایه تیم پنجم : تیم تسکولو

Taskulu
۳۰۰ هزار دلار معادل حدود ۱ میلیارد تومان
در رابطه با تسکولو ، خیلی دوست داشتم که ارقامی از میزان درآمدشون تا الان رو ارایه بدن ! که احتمالادر سیاستشون نبود.

taskulu

در این مرحله یک Break  ۱۵ دقیقه ای اعلام شد ، در فضای بیرون سالن کنفرانس فضایی به تیم ها اختصاص داده شده بود تا محصولشون رو ارایه بدن … فرصتی شد که با چند نفر از سرمایه گذارها یه گپ و گفتی داشته باشیم و نظر اونها رو در مورد نحوه ارزشگذاری و تخمین تیم ها از سرمایه مورد نیازشون بپرسیم.نظرات جالبی داشتند.

بخش دوم رویداد بعد از Break

بعد از یک استراحت کوتاه ، بخش دوم برنامه وشروع شد ، در این بخش یک پنل در نظر گرفته شده بود که در مورد وضعیت صنعت سرمایه گذاری ریسک پذیر بود.شرکت کنندگان در این پنل آقای سامر کرم (Samer Karam)  ( موسس شتابدهنده Seeqnce ) آقای زمانیان ( از صندوق سرمایه گذاری کاردان) و آقای رحمانی از صندوق سرمایه گذاری سرآوا حضور داشتند.

Panel
سامر نظرات جالبی داشت و تجربیات جالبی رو مطرح کرد، اینکه اولین سئوال سرمایه گذاران تازه وارد در عرصه سرمایه گذاری ریسک پذیر این است که چه زمانی پول بر می گردد ؟ چه زمانی سرمایه گذاری به بار می نشیند!به عقیده سامر این سرمایه گذاری ۹۹ درصد ریسک دارد و احتمال ۱ درصد موفقیت وجود دارد، سامر به این نکته اشاره می کند ،فضای کشورش ( کشور ما هم همین طور است ) سراسر فرصت است و به راحتی می شود از این فرصت ها بهره برداری کرد.آقای زمانیان هم در مورد تجربیاتشون در زمان راه اندازی صندوق سرمایه گذاری و مذاکره با سرمایه گذاران گفتند اینکه چقدر بابت این موضوع سختی کشیدند ! آقای رحمانی هم نکاتی رو اشاره کردند که قابل تامل بود :
اینکه باور مهمترین و کلیدی ترین نکته است ، اینکه ممکن است در مراحل اول شکست بخورند ولی بالاخره باید این صنعت در ایران راه بیافتد ، ایشان به این نکته اشاره کردند که هر یک از تیم ها برای ادامه مسیر خود بعد از خروج از آواتک برای مدت ۱۲ الی ۱۸ ماه نیاز به سرمایه برای بقا دارند ،  هر یک از تیم ها یک خلاصه مدیریتی  ۶ الی ۷ صفحه ای آماده کرده اند که بعد از ابراز  علاقه سرمایه گذار و عقد قرارداد NDA ( عدم افشای اطلاعات ) اطلاعات دقیق تری از این استارتاپ ها برای تصمیم گیری بهتر در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
و در نهایت به این نکته اشاره شد که سرمایه گذاری بر روی افراد پر انگیزه صورت خواهد پذیرفت .و از همه سرمایه گذار ها دعوت کردند که در این حرکت بزرگ سهیم باشند.
بعد از این پنل ، نوبت به ارایه سایر تیم ها رسید :

ارایه تیم ششم : اخبار رسمی

Akhbar rasmi logo
میران سرمایه مورد نیاز ۲۷۰٫۰۰۰ هزار دلار معادل حدود  ۹۰۰ میلیون تومان

akhbar rasmi

ارایه تیم هفتم : lendem

lendem
سرمایه مورد نیاز ۱۲۰٫۰۰۰ دلار معادل حدود ۴۰۰ میلیون تومان

من در حال حاضر مشاوره یک استارتاپ بانام Congopamدر کانادا هستم که بر روی ایده ای مشابه این تیم کار می کند ، ایده ای در حوزه اقتصاد اشتراکی یا Sharing Economy در حوزه کتاب !

اعضای این تیم لباسهاشونو با هم ست کرده بودن! سبز!

lendem

ارایه تیم نهم : KSNA

KSNA
سرمایه مورد نیاز : ۶۵۰ میلیون تومان برای مدت ۱۸ ماه

این تیم از شیراز به تهران آمده بودند و بسیار پر انگیزه بودند ، موسسان اون رو میشناسم ( اولین برگزار کننده های استارتاپ ویکند در شیراز هستند ) من برای ارایه دوره ویدیوییبوم مدل کسب و کار که در ایام عید آماده کردم با این تیم ها در حال مذاکره هستم !

ارایه تیم دهم : تیم هنری

honari logo
سرمایه مورد نیاز ۶۰۰ میلیون تومان که ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه درگردش و ۳۰۰ میلیون تومان توسعه تیم و ایده
این تیم به زبان فارسی ارایه داد.

honari

ارایه تیم یازدهم : تیم نوار

Navar
سرمایه مورد نیاز : ۷۲۵ میلیون تومان برای ۱۸ ماه

این تیم ایده ای مشابه اولین استارتاپ من بنام آوابوک ( فراکتاب ) رو داشت که شخصا بهش علاقه مند هستم و کلی با موسسش در مورد ایده اش با هم گپ زده ایم !

بعد از ارایه تیم ها زمان نهار و شبکه سازی شد ، با تیم ها کلی گپ زدم و نظرشون رو در مورد تجربه ارایه پرسیدم .یک سری قرار هم با تعدادی از سرمایه گذاران گذاشتیم . این بود گزارشی از رویداد Demo Day آواتک !

بررسی ،تحلیل و چند سئوال ( لطفا مشارکت کنید )

آیا قیمت ها بالاست ؟

قبل از پاسخ به این پرسش بهتره یک تحلیل اولیه داشته باشیم
این استارتاپ ها هر کدام بطور پیش فرض ۵ نیرو داشتند ، این تیم ها باید از آواتک خارج شوند ، پس نیاز به مکان و تجهیزات دارند.اگر یه حساب سرانگشتی بکنید ( خیلی کلی ) به این ارقام میرسیم
۵ نیروی انسانی ، با حقوق ماهیانه متوسط ۲ میلیون تومان در ماه می شود ۱۰ میلیون تومان و در سال ۱۲۰ میلیون تومان ( بحث بیمه و… فعلا محاسبه نمیشه ) .۱۲ ماه اجاره یک مکان معمولی در تهران ( ماهیانه ۲ میلیون تومان ) = ۲۴ میلیون تومان
هزینه ها ی تجهیزات و اینترنت و سرور و = ۳۰ میلیون تومان در سال ،جمعا = ۱۷۰ میلیون میشه ،و ماهیانه یک برنامه بازاریابی داشته باشن که بسته به نوع برنامه بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون در سال ممکنه هزینه داشته باشند پس رقمی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ میتونه هزینه اونها در یک سال باشه …البته این محاسبات خیلی دقیق نیست ولی میتونه یک دید کلی بده !
پس سرمایه حداقلی ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون برای بازه ۱۲ ماهه شاید معقول باشه! البته محاسبات دقیق تر لازمه …اینجا خیلی کلی حساب کردم و من شخصا خیلی از هزینه های تهران خبر ندارم ، خوشحال میشم نظر شما رو هم در این باره بدونم !
اینکه قیمت ها بالاست یا نه رو خودتون قضاوت کنید.

چند سئوال لطفا نظر بدید

به نظر شما این رقم مورد نیاز در ازای چند درصد سهام این استارتاپ ها در نظر گرفته شده است؟
آیا سرمایه گذار در تصمیم گیری ها دخیل می گردد؟ میزان رای آنها  چقدر خواهد بود؟

نکاتی مهم در ارایه های Demo Day آواتک

۱٫تعدادی از ارایه دهندگان سئوالاتی را از حضار پرسیدند که : مثلا چند نفر از شما تا به حال چنین مشکلی داشتید …. یا….آیا این مسئله رو تجربه کردید؟… ، تعداد کمی از افراد در سال دستشتان را بالا بردند ! و این زیاد جالب نبود و خود ارایه دهنده ها تعجب کردند ! سرمایه گذار ها هم به افراد حاضر در سالن نگاه می کردند ، عدم بلند کردن دست در مقابل سئوال ارایه کننده شاید این نکته منفی را داشته باشد که : نکند نیاز درست تشخیص داده نشده و محصول یا خدمت خواهان نداشته باشد …..!  خیلی نکته مهمی است ! ممکن است هیچ کس نیازی به محصول شما نداشته باشد ( افراد حاضر در سالن )، اینجاست که ممکن است کمی نگرانی ایجاد شود .
۲٫برخی محاسبات غیر حرفه ای بود ، مثلا: جامعه هدف ما ۶ میلیون نفر است ، اگر ما نصفی از آنها را هدف قرار دهیم و آنها در سال حداقل دو خرید ۵۰ هزار تومانی از ما داشته باشند به درآمدی ۳۰۰ میلیارد تومانی میرسیم !!!!!!!
۳٫یکسری از متریک ها و محاسباتی که تیم ارایه داده بودند ، متریک های صحیحی نبود ، مثلا تعداد کاربران آنلاین در یک برهه زمانی اصلا ملاک جالبی نیست !
۴٫تعداد کمی از تیم ها میزان درآمد خود را ارایه کردند ! اینکه در همین مدت کم چقدر درآمد زایی داشته اند ( البته قطعا در جلسات خصوصی با سرمایه گذار این موارد ارایه خواهد شد ، شاید در جلسه عمومی نیازی به ارایه آنها نداشتند )
۵٫برخی از تیم ها ارایه های تاثیر گذاری داشتند ، مثلا تیم نوار با پخش صدای با کیفیت نمونه ای از محصولات تولید شده در فضا تاثیر گذاری خوبی داشتند ، از طرفی تیم وبیاد با ارایه دمویی تجمیعی از ویدیو های آماده شده ،کیفیت محتوای خود را به نمایش گذاشتند که به نظر من خیلی تاثیر گذار بود .
۶٫برخی از تیم ها ارایه ای یکنواخت داشتند و برخی مانند بازیگران روی صحنه اکت داشتند!اینها نکات مهمی است

در نهایت این جلسه و اتفاقات خوبی که بعد ازآن انشاالله خواهد افتاد ، یکی از جلسات تعیین کننده آینده صنعت سرمایه گذاری ریسک پذیر و رشد و توسعه استارتاپ های ایران خواهد بود.
برای همه تیم ها آرزوی موفقیت دارم !
راستی شما اگر سرمایه داشتید بر روی کدامیک از تیم ها سرمایه گذاری می کردید !؟

منتظر نظرات شما هستم !