خلاقیت و نوآوری در استارتاپ ها

Post-Banner-1
در نوشته های گذشته در مورد رابطه کارآفرینی و استارتاپ صحبت کردیم ، علاوه بر این در این پست هم  بطور مفصل در مورد ایده یابی ، فرصت ، کشف فرصت های ناب و بهره برداری از آنها مطالبی ارایه گردید. هدف من از ارایه این مباحث این است که در کنار آشنایی با اصول کارآفرینی بصورت گام به گام ، تکنیک هایی ساده و کاربردی در مورد هر یک از این اصول را ارایه بدم.در این هفته قصد دارم به مقوله خلاقیت بپردازم. همانطور که گفتیم ، کارآفرینی با نوآوری و خلاقیت رابطه تنگاتنگی داره .

یک سئوال » آخرین باری که یک ایده خلاقانه به ذهنتان رسید کی بوده ؟ بگذارید سئوال ساده تری بپرسم ، آخرین باری که اصلا ایده ای به ذهنتان رسیده چه زمانی بوده ، در چه شرایطی ؟ ( اصلا به اینکه ایده خلاقانه بوده فکر نکنید …)
در آن شرایط چه حسی داشته اید؟ وقتی ایده به ذهنتان رسید چه حسی پیدا کردید…
در مورد خلاقیت در علوم مختلف تعاریف مختلفی ارایه شده که هر کدام از اونها به جنبه ای از خلاقیت اشاره دارند ، مثلا در علم مدیریت ، این تعاریف ارایه می شوند:

خلاقیت بکارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید است. خلاقیت عبارت است از طی کردن راهی تازه یا پیمودن یک راه طی شده قبلی به طرزی نوین.

در علم روانشناسی ، تعریف خلاقیت بر پایه تعریف تفکر بنا شده است،

تفکر فرآیندی است که شما در آن به بازآرایی، تحلیل و تغییر اطلاعاتی که در حافظه دراز مدتتان وجود دارد می پردازید، خوب جالبه بدونید که ما دونوع تفکر داریم ، تفکر همگرا و تفکر واگرا . تفکر همگرا همون بازآرایی و مرتب سازی اطلاعات در حافظه دراز مدت است و تفکر واگرا ، که رابطه خیلی زیادی با خلاقیت هم دارد ، عبارتست از فرآیند ترکیب و مرتب سازی جدید و متفاوت از اطلاعات ، در این تفکر شما روابط جدیدی را بین اطلاعات موجود کشف میکنید ، این تفکر واگرا همان خلاقیت است!

جالب است بدانید ، عده ای براین باور هستند که خلاقیت نوعی حالت روحانی است که انسان به سرمنشا الهی متصل می شود ، و حالتی مشابه وحی دارد.خوب حالا بیایید ببینیم رابطه خلاقیت با استارتاپ چیست ؟

استارتاپ وتکنیک های خلاقیت

یادتان باشد ، این روزها همه کسب و کارها به دنبال روش های جدید ارزش آفرینی و ایجاد مزیت رقابتی هستند ، استارتاپ ها از جمله کسب و کارهایی هستند که پایه و اساس آنها نوآوری و کشف و بهره برداری از فرصت هاست که در این زمینه خلاقیت نقش بسیار مهمی را بازی می کند. شما بعنوان یک موسس و کارآفرین اگر با تکنیک های خلاقیت آشنا شوید ، میتوانید از این جعبه ابزار برای حل مسایل و پیشرفت کسب و کار خودتان استفاده نمایید.سعی کنید که مهارت های تفکر خلاق را به تدریج هم خودتان و هم تیمتان کسب کنید.
شخصا از تکنیک های خلاقیت و تفکر خلاق در حوزه های زیر در طی کردن یک فرآیند استارتاپی استفاده کردم

انتخاب نام ، شعار ، دامنه و کپی رایتینگ استارتاپتان
طراحی تجربه کاربری ( شادکردن مشتری و شگفت زده کردن وی )
شیوه های نوین ایجاد ارزش و طراحی مدل کسب و کار
راهکارهای تبلیغاتی و طراحی و ایده پردازی تبلیغات دهان به دهان
شیوه انجام تحقیقات کاربرو طراحی مصاحبه های کیفی
طراحی MVP و نمونه سازی اولیه خدمات و محصولات

تکنیک های رایج خلاقیت و نو آوری ویژه استارتاپ ها

در اینجا بصورت خیلی مختصر تعدادی از تکنیک های خلاقیت را معرفی می کنیم و در مطالب آینده به تک تک آنها به همراه مثال خواهیم پرداخت.

تکنیک بارش مغزی ( طوفان فکری )

، در مورد این تکنیک منابع زیادی وجود دارد، کافیست یک جستجوی ساده در اینترنت در مورد آن انجام دهید.بارش فکری ،جلسه ای خاص با قوانینی خاص برای تولید ایده ها ،پیرامون موضوعی مشخص میباشد. جالب است بدانید که بسیاری از تکنیک های خلاقیت را می توان در قالب جلسه بارش فکری بصورت گروهی ، با کیفیت بالا بکار برد(مثلا ترکیب تکنیک چه می شود اگر ، و طوفان فکری ).مهمترین قوانین این جلسه این است که ، نباید ایده ها مورد قضاوت قرار گیرند ، و تعداد ایده ها مهمتر از کیفیت ایده هاست ! این جلسه معمولا یک تسهیل گر نیز دارد که جلسه را مدیریت و هدایت می نماید.

تکنیک چه می شود اگر

 قطعا برای شما نیز اتفاق افتاده است که در برخورد با یک پدیده یا مشکل ، با خودتان گفته باشید ، چی می شد اگه….مثلا کفشم هیچوفت کثیف نمی شد ، یا کفشهام رنگش قابل تغییر بود ، یا اصلا بو نمی گرفت و…بله این تکنیک به همین سادگی است ! فرض کنید شما میخواهید در مورد یک محصول یا خدمتی خاص ایده پردازی کنید ، عنوان موضوع را بر روی یک وایت بورد می نویسید و از افراد می خواهید که عبارتی که با چی می شد اگه …شروع می شود را در مورد آن موضوع بیان کنند، بهتره در این جلسه نیز از قوانین بارش فکری بهره ببرید.
از دیگر تکنیک های خلاقیت که می توان از آنها در جنبه های مختلف مسایل یک کسب و کار و استارتاپ از آنها بهره برد ، میتوان به تکنیک شش کلاه فکری ،تکنیک scamper،TRIZو تکنیک چرا اشاره کرد که در مقالات آینده در مورد آنها بیشتر صحبت خواهیم کرد.

ایده هایی برای تقویت خلاقیت

شما از روشهای ساده ای می توانید به تقویت مهارتخلاقیت خود بپردازید ،مهمترین دشمن خلاقیت ، خود شما هستید ،بله خود شما و تجربه گذشته تان . قالب های ذهنی ای که حاصل تجربیات گذشته شما هستند ، باعث می شوند که خودتان را محدود کنید، نگران نباشید همه ما درگیر قالب های ذهنی هستیم، ولی با یکسری فعالیت های ساده می توانید کم کم موتور خلاقیت خودتان را روشن و یا آن را تقویت کنید.
تجربه های جدید ، نقش بسیار مهمی در این زمینه دارند ، شما هرچقدر اطلاعات و دانش خودتان را افزایش دهید ، و به موازات آن خودتان را در معرض تجربیات جدید قرار دهید ، احتمال بروز خلاقیت افزایش میابد. سعی کنید یک سفر هیجان انگیز را تجربه کنید ، با کودکان و دنیای آنها بیشتر درگیر شوید ، با کودکان ارتباط برقرار کنید ، معما حل کنید ، فیلم های علمی تخیلی ببینید ،یک ورزش جدید را امتحان کنید ، اگر به موسیقی علاقه دارید یک ساز جدید را آموزش ببینید ، کلا سعی کنید فعالیت های هنری را دنبال کنید و اگر میتوانید در یک فعالیت هنری مهارت کسب کنید ،من شخصا عکاسی و خوشنویسی را انتخاب کردم و نتایج خیلی خوبی گرفتم.
بخوانید و بخوانید و بخوانید : کتاب خواندن ، آن هم خواند رمان ، در تقویت قوه تخیل شما نقش بسیار زیادی دارد ، حتما بارها و بارها از افراد کتاب خوان شنیده اید که فیلم ساخته شده از روی یک رمان ، به اندازه خود رمان جذاب نیست. دلیلش این است که شما در هنگام خواندن رمان ، خودتان به تصویر سازی عناصر و فضا سازی در ذهنتان می پردازید و این تجربه ای ناب است.
بسیار خوب ، امیدوارم این مقاله توانسته باشه اطلاعاتی کاربردی در مورد خلاقیت ونحوه بکار گیری آن در فرآیند استارتاپی و کسب و کار شرکت شما را در اختیارتان قرار داده باشد.موفق، پیروز و خلاق باشید.

منبع : مجموعه مقالات من در هفته نامه شنبه ( صفحه مدرسه استارتاپی )